Cụ Trần Văn Hưong trước Nguy Cơ Mất Nước
Là một quân nhân, vào những ngày cuối cùng của miền Nam, tôi được cái may mắn gần gũi với Cụ Hương, nhất là những lúc dầu sôi lửa bỏng khi thủ đô Saigon đang bị cộng quân vây hãm, trong những ngày cuối cùng của tháng tư năm 1075. Tình hình thật cấp bách sau khi Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu từ chức vào ngày 21-4-75 và bàn giao chức vụ Tổng Thống cho cụ Trần Văn Hương theo hiến pháp. Ông đã nhận lấy chức vụ tối cao để lảnh đạo đất nước trong hoàn cảnh thật khó khăn. Một mặt, dưới áp lực nặng nề từ người bạn đồng minh Hoa Kỳ muốn sớm rút chân ra khỏi Việt Nam, mặt khác, về phía địch, cộng sản Bắc Việt biết rõ sự suy yếu hoàn toàn của chánh quyền miền Nam bị Mỹ bỏ rơi, nên càng gia tăng áp lực, đưa quân uy hiếp thủ đô Saigon. Thêm vào đó, thành phần thân cộng có mặt trong guồng máy miền Nam cũng luôn tạo áp lực để đòi hỏi lật đổ chánh quyền miền Nam và thay thế bằng một chánh quyền do cộng sản kiểm soát.
Bảy ngày sau khi bàn giao với tổng thống Nguyễn Văn Thiệu, Cụ Trần Văn Hương phải chấp nhận bàn giao cho tướng Dương Văn Mình theo diễn tiến như sau :
-Ngày 21-4-75 Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu từ chức, Cụ Trần Văn Hương nhận lãnh chức vụ Tổng Thống Việt Nam Cộng Hòa.
-Ngày 26-4-75 Đại Sứ Martin yết kiến và thông báo cho Cụ Hương về áp lực của cộng sản Bắc Việt và khả năng của cộng quân tấn công vào Saigon.
-Ngày 27-4-75 Quốc Hội VNCH họp và biểu quyết việc trao quyền lại cho Tướng Dương Văn Minh.
- Ngày 28-4-75 vào lúc 5:00 chiều, Cụ Trần Văn Hương trao quyền lại cho Tướng Dương Văn Minh theo quyết định của quốc hội.
Trong bài diễn văn Tổng Thống Trần Văn Hương đọc trước quốc hội ngày 26-4-75, chúng ta thấy rõ ràng Cụ không thoát khỏi áp lực quá mạnh của người bạn đồng minh Hoa Kỳ, và của cộng sản Bắc Việt mà Tướng Dương Văn Minh được xắp xếp như là một con cờ chính trị để làm nhiệm vụ xóa bỏ chính quyền Việt Nam Cộng Hòa. Chúng ta hãy nhớ lại những gì Cụ Hương đã phát biểu có tính cách lịch sử trong bài diễn văn tại Quốc Hội dưới sự hiện diện đầy đủ dân biểu và thượng nghị sĩ. Cụ Hương đã cho biết rằng Cụ chỉ muốn chỉ định Đại Tướng Dương Văn Minh trong vai trò thủ tướng, nhưng Tướng Dương Văn Minh vẫn khăng khăng đòi Cụ Hương phải trao quyền Tổng Thống để cho Tướng Dương Văn Minh để ông thương thuyết với đối phương. Cụ Trần Văn Hương đã yêu cầu Tướng Dương Văn Minh chấp nhận vai trò Thủ Tướng để đứng ra thương thuyết với phía bên kia.
Nhưng Đại Tướng Dương Văn Minh vẫn nhất quyết đòi chức vụ Tổng Thống chứ không nhận vai trò Thủ Tướng. Đại Tướng Minh nói:
-“ Thầy đã hy sinh đến nước nầy, nay xin thầy hy sinh một lần nữa để trao trọn quyền cho tôi.”
Trước áp lực từ mọi phía, Cụ Hương vẫn cố giữ chủ quyền của một chính thể miền Nam, theo hiến pháp của nền Đệ Nhị Cộng Hòa. Cụ Hương phát biểu như sau:
